این علایم می گویند شما کمبود ویتامین دارید
ویتامین ها یکی از ضروری ترین مواد مورد نیاز بدن هستند که در صورت کمبود آن ها در بدن نشانه هایی بالینی در ما مشاهده خواهد شد که در این مطلب به آن ها می پردازیم. خستگی یکی از شایعترین نشانههای ابتلا به کمبود ویتامین اســت، اما کمبود ویتامین همیشه به شکل خستگی ظاهر نميشود. گاهی ممکن اســت مشکلاتی در بدنمان ایجاد شوند که خیلی از ما نميدانیم از کمبود ویتامین ناشی شدهاند.
در ادامه این مطلب از سایت نیک شو با ما همراه باشید تا در مورد ۷ نشانهی کمبود ویتامین و منابع غذایی تأمینکنندهی ویتامینهای ضروری بدن بیشتر بدانیم.
۱. دردهای عضلانی
اگر به صورت مداوم و بدون هیچ دلیل مشخصی، مثلا بدون اینکه تمرینات ورزشی سنگین انجام داده باشید، دردهای عضلانی دارید، شاید به کمبود ویتامین D مبتلا هستید. علیرغم شیوع بالای کمبود ویتامین D، چون نشانههای کمبود این ویتامین خیلی واضح نیستند، تشخیص آن ميتواند دشوار باشد. با توجه به اینکه ویتامین D در سلامت اســتخوانها، دندانها و عضلات نقش دارد، اگر به همراه دردهای عضلانی، دندانها و اســتخوانهایتان هم مشکل دارد، لازم اســت سطح این ویتامین در بدنتان اندازهگیری شود.
برای اینکه به کمبود ویتامین D دچار نشوید، روزانه در معرض نور آفتاب قرار بگیرید و در رژیم غذایی خود از شیر یا سایر فرآوردههای لبنیِ غنی شده با ویتامین D مثل ماســت و پنیر کُلبه (نوعی پنیر نرم با طعم ملایم) اســتفاده کنید. ماهیهای چرب مثل سالمون یا ماهی تُن نیز از جمله منابع ویتامین D به شمار ميروند که به دلیل خطر رسوب جیوه در بدن بهتر اســت بیشتر از دو بار در هفته مصرف نشوند.
۲. کرختی پاها
اگر در ناحیهی پاها احساس کرختی یا بیحسی ميکنید و در راه رفتنتان هم مشکل ایجاد شده اســت (مثلا تعادل ندارید یا اغلب زمین ميخورید)، شاید به کمبود ویتامین ب۱۲ (B12) مبتلا هستید. حتما ميپرسید چرا؟ چون ویتامین B12 برای سلامت و عملکرد مغز و دستگاه عصبی ضروری اســت. اگر سطح این ویتامین کم شود، مغز به دشواری ميتواند با اعصاب بدن ارتباط برقرار کند و به همین دلیل به بیحسی و مشکلات تعادل دچار خواهید شد.
برای افزایش سطح ویتامین B12، مصرف مواد غذایی حیوانی مثل ماهی، مرغ و فرآوردههای لبنی و نیز مواد غذایی گیاهی مثل جایگزینهای شیر یا گوشت و غلات صبحانه که با ویتامین B12 غنی شده باشند، توصیه شده اســت.
۳. مشکل دید در شب
آیا چون شبها مشکل دید دارید، ترجیح ميدهید همیشه بعد از شام در منزل بمانید و بیرون نروید؟ گاهی مشکل دید در شب به کمبود ویتامین آ (A) مربوط ميشود. ویتامین A در ساختن رنگدانههای سلولهای گیرندهی نوری در چشمها و کمک به دید در نور کم مؤثر اســت. کمبود ویتامین A موجب ميشود شبها نتوانید دید واضحی داشته باشید و شاید حتی به سایر اختلالات بینایی مثل دِژِنِراسیون ماکولا (تخریب لکهی زرد) نیز دچار شوید.
سبزیجات دارای برگ سبز مثل اسفناج و کلمبرگ، سبزیجات دارای رنگدانههای نارنجی مثل هویج، سیبزمینی شیرین، فلفل دلمهای نارنجی، طالبی و تخممرغ از جمله منابع ویتامین A هستند.
۴. عکسالعملهای کند
آیا در گرفتن توپ کُند هستید؟ آیا حین رانندگی وقتی کسی ناگهان جلوی ماشینتان سبز ميشود، نميتوانید سریع ترمز بگیرید؟ شاید این تأخیرها ناشی از کمبود ویتامین ای (E) باشد و نه بیدستوپا بودن شما. ویتامین E برای سلامت دستگاه عصبی مفید اســت و مثل ویتامین B12 به برقراری ارتباط بین مغز و اعصاب کنترلکنندهی عضلات و عکسالعملها کمک ميکند. کمبود ویتامین E موجب دشوارتر شدن برقراری این ارتباط ميشود.
جوانهی گندم غنیترین منبع تأمینکنندهی ویتامین E خوانده شده اســت، پس این مادهی مغذی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. تخممرغ، مایونز، گوشت اندام (organ meat) یا همان احشاء خوراکی، مغزها، دانهها و آووکادو نیز از جمله سایر منابع ویتامین E به شمار ميروند.
۵. دیر التیام یافتن زخمها
آیا وقتی دستتان را ميبُرید یا جراحت دیگری برایتان پیش ميآید، زخمهایتان دیر التیام ميیابند؟ شاید بخشی از این مشکل ناشی از کمبود ویتامین سی (C) باشد. سلولهای پوستی و سایر سلولهایی که پس از ایجاد جراحت باید خودشان را به منظور شروع فرآیند التیام بازسازی کنند، به ویتامین C و همچنین ویتامین A و زینک (روی) نیاز دارند. التیام زخمها بدون میزان کافی از این مواد مغذی دشوارتر خواهد شد و به همین دلیل احتمال عفونی شدن زخمها افزایش ميیابد.
برای اینکه به کمبود ویتامین C مبتلا نشوید، مصرف روزانهی مرکبات مثل گریپفروت و انواع لیموها و نیز سبزیجات دارای برگ سبز مثل اسفناج، مَنداب یا همان آراگولا و کلمبرگ را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
۶. احساس افسردگی
علایم کمبود ویتامین همیشه در جسم ظاهر نميشوند. همه ما ممکن اســت گاهی وقتها دلمان بگیرد، اما اگر متوجه شدید که این مشکل در حال وخیمتر شدن اســت، طوری که افسردگی گرفتهاید یا بیشتر روزها غمگین هستید، شک کنید که شاید به کمبود ویتامین ب۱ (B1) مبتلا شدهاید. این ویتامین مثل ویتامین B12 برای سلامت سلولهای عصبی و مغزی ضروری اســت.
کمبود ویتامین B1 در عملکرد این سلولها اختلال ایجاد ميکند و در نتیجه ممکن اســت به مشکلات روانی مثل افسردگی دچار شوید. کمبود این ویتامین به ندرت اتفاق ميافتد، اما در افراد الکلی، مبتلایان به بیماری کرون (نوعی بیماری التهابی روده) یا بیاشتهایی (آنورِکسیا) ممکن اســت بروز کند.
منابع غذایی حاوی این ویتامین عبارتند از گوشت قرمز و سفید، گوشت احشاء مثل کبد، نخود، لوبیا، عدس و مِلاس سیاه (شربتی غلیظ که از چغندرقند یا نیشکر به دست ميآید).
۷. بوی بد دهان
بوی بد دهان ممکن اســت از کمبود ویتامین ب۳ (B3) ناشی شود، به ویژه اگر خوب مسواک ميزنید و نخ دندان اســتفاده ميکنید و به طور کلی در رعایت بهداشت دهان و دندان کوشا هستید. کمبود ویتامین B3 به ضعیف شدن عملکرد کبد ميانجامد.
کبد روی عملکرد صحیح معده و رودهها تأثیر ميگذارد و به همین دلیل اختلال در عملکرد آن به مشکلات گوارشی و در نهایت بوی بد دهان منجر خواهد شد. این کمبود در افراد الکلی موجب کاهش سطح انرژی ميشود.
برای جلوگیری از ابتلا به کمبود ویتامین B3، مصرف احشاء خوراکی، ماهیهای چرب، دانهی آفتابگردان و سبزیجاتی مثل چغندر توصیه شده اســت.بطور کلی، کمبود ویتامین چیزی نیست که تشخیص آن از سوی خودِ افراد به سادگی امکانپذیر باشد. اگر احساس ميکنید علائمی دارید که شاید به کمبود ویتامین مربوط باشند، حتما با یک پزشک مشورت کنید و از مصرف خودسرانهی قرصها و مکملهای ویتامین بپرهیزید.
یک آزمایش خون ساده سطوح ویتامینها در بدنتان را مشخص ميکند و پزشک در صورت مشاهده هر نوع کمبودی در سطوح ویتامینها راهنماییهای لازم را برای بازگشت به وضعیت عادی در اختیارتان خواهد گذاشت.