استارتاپ ها چطور ارزش گذاری می شوند؟
استارتاپ ها چطور ارزش گذاری می شوند؟
تحلیلگر ارشد سرمایهگذاری دیجیکالا روش های ارزش گذاری اســتارتاپ ها در مراحل مختلف طی زمانی که تاسیس شده اند را بررسی کرد.در ادامه با روش های سرمایه گذاری آشنا شوید .
الهام لطفی پس از مروری بر موضوعات مطرح شده در سطح مقدماتی این دوره، تدریس خود را با موضوع چگونگی تهیه صورتهای مالی از جمله صورت سود و زیان و صورت جریان وجه نقد آغاز کرد که از ملزومات ارزشگذاری یک کسب و کــار نوپا می باشد.
سپس در ادامه این کــارگاه نحوه برآورد نرخ رشد و نرخ تنزیل این شرکت ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت.اما در جهت موضوع اصلی این کــارگاه به روشهای رایج برای ارزشگذاری اســتارتاپها پرداخته شد:
۱- روش برکاس (Berkus):
در روش ارزشگذاری برکاس، پنج شاخص کلیدی اســتارتاپ که شامل ایده، نمونه اولیه محصول، تیم مدیریت، شراکتهای راهبردی و فروش اســت ارزیابی ميشوند؛ سپس ارزش هر کدام از این موارد برآورد ميشود و در نهایت ارزش اســتارتاپ به صورت تجربی تخمین زده ميشود. این روش کــاربرد زیادی ندارد و بیشتر در مرحله بذری یا seed stage از آن اســتفاده ميشود.
۲- روش تجمیع عوامل ریسک (Risk factor summation):
در روش تجمیع عوامل ریسک که برای ارزشگذاری اســتارتاپها در مراحل ابتدایی آنها مناسب اســت، ١٢ عامل ریسک برای اســتارتاپ مانند ریسک مدیریتی، ریسک اقتصادی، ریسک اندازه بازار، ریسک خروج سرمایهگذار و … تعریف و بررسی ميشوند؛ سپس هرچه ریسک اســتارتاپ بیشتر باشد، ارزش آن کاهش ميیابد. لازم به ذکر اســت که این روش نیز زیاد مرسوم نیست و تقریبا کسی از آن اســتفاده نميکند.
۳- روش کــارت امتیازدهی (Scorecard):
در روش کــارت امتیازدهی، اگر ارزش کل اســتارتاپ را ۱۰۰ در نظر بگیریم، ۷ فاکتور برای اســتارتاپ تعریف ميکنیم و درصدی از ارزش اســتارتاپ را به آن اختصاص ميدهیم. این فاکتورها عبارتاند از توانایی بنیانگذاران اســتارتاپ، محصول و فناوری آن، میزان رقابت در بازار، فرصتهای اســتارتاپ، کانالهای فروش و بازاریابی، نیاز به سرمایه بیشتر و موارد دیگر. از این روش در مرحله بذری و ابتدایی اســتارتاپ اســتفاده ميشود.
۴- روش نسبی (Comparable transaction):
اساس روش نسبی، مقایسه ارزش اســتارتاپ با دیگر اســتارتاپهای فعال در آن صنعت اســت. بهعنوان مثال برای ارزشگذاری یک اســتارتاپ تاکسی آنلاین، یک شاخص کلیدی اســتارتاپ با اســتارتاپ مشابه آن در همان مرحله مقایسه ميشود.
۵- روش جریانهای نقد تنزیلشده (Discounted cash flow):
در این روش جریانهای نقدی هر سال پیشبینی و به زمان حال تنزیل ميشوند؛ سپس ارقام بهدست آمده با یکدیگر جمع ميشوند و ارزش نهایی محاسبه ميشود. از روش جریانهای نقد تنزیلشده برای ارزشگذاری اســتارتاپهایی که رشد کردهاند و در مراحل پایانی قرار دارند اســتفاده ميشود.
۶- روش سرمایهگذار خطرپذیر (Venture capital):
در این روش سرمایهگذاران با توجه به میزان سرمایهای که تیم اســتارتاپی از آنها درخواســت کرده اســت، بازده ای که آنها از این سرمایه گذاری انتظار دارند و یک برآورد از ارزش شرکت در زمان خروج از سرمایه گذاری، میزان سهام خود را در چند سال آینده محاسبه ميکنند.
۷- روش فرست شیکاگو (First Chicago):
در روش فرست شیکاگو سه سناریو شکست، بقا و موفقیت برای اســتارتاپ در نظر گرفته ميشود و در هر وضعیت ارزش متفاوتی برای آن برآورد ميشود. حالت اول بدترین حالت اســت و در آن ارزش اســتارتاپ، هنگام شکست محاسبه ميشود؛ در حالت دوم ارزش نهایی را در حالت معمولی در نظر ميگیریم و در بهترین حالت، ارزش نهایی اســتارتاپ هنگام IPO شدن را محاسبه ميکنیم. سپس براساس احتمال وقوع هریک از این سناریوها ارزش شرکت برآورد ميشود.