این بیماری ها باعث خارش پوست سر می شوند
یکی از مشکلاتی که همه ما تقریبا آن را تجربه کرده ایم اینست که پوست سرمان میخارد و وقتی که شروع میشود انگار اصلا پایان ندارد. پس اگر میخواهید علت آن را بدانید این مطلب را تا آخر بخوانید و این را بدانید خارش سر دلایل متفاوت و مختلفی ممکن است داشته باشد.
شوره سر
یکی از شایع ترین دلیل خارش سر شوره سر است و به نوع شدید تر از آن درماتیت سبوره‌ای میگویند. حدودا 40 درصد از افراد به شوره سر مبتلا هستند. عواملی که باعث شوره سر میشوند بسیار مختلفند قسمتی از این عوامل عبارتند از : تغییرات آب و هوایی، استرس و افزایش مصرف قند و شیرینی در رژیم غذایی.
راهکار هایی که میتوان بدون تجویز از آن استفاده کرد محلول هایی است که دارای عناصر فعال اسید سالیسیلیک هستند و یا محصولاتی که دارای ضد قارچ‌هایی مانند کتاکنازول یا سلنیوم سولفات‌اند.
راهکار های طبیعی برای رفع کردن شوره سر، عصاره درخت چای و محصولی به نام اسکالپیسین است که خارش سر را قطع میکند. اگر با هیچ یک از این روش ها خارش سرتان قطع نشد باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا با توجه به جنس پوستتان داروی خاص تری تجویز کند.
شپش
شپش ها انگل های ریزی هستند که به راحتی با کنار هم نشستن منتقل شوند زیرا این انگل ها حالت پرشی دارند و میتوانند براحتی از یه سر به سر دیگر بپرند. این انگل ها بعد از چند روز شروع به تخم گذاری فراوانی میکنند و شاید این تخم ها را با شوره اشتباه گرفته شود ولی وقتی خود شپش بر روی سرتان راه برود دیگر نمیتوان آن را با شوره اشتباه گرفت.
درمان های شیمیایی آن استفاده از شامپوی ضد شپش است و در وضعیت وخیم تر استفاده از حشره کُش واقعی مانند پیرترین (pyrethrin) و پرمترین (permetrin) می باشد. درمان خانکی شپش هم میتواند استفاده از روغن زیتون و شانه هایی با دندانه های نزدیک به هم و شانه کردن پی در پی چندبار در روز است. راه حل ساده آن برای پسرها تراشیدن موی سر است.
اسکابیز (گال)
اگر بدانید اسکابیز چیست دعا میکردین که کاش شپش داشتید. اسکابیز یا گال علاوه بر پوست سر روی تمام پوست بدنتان نفوذ میکند و کل بدنتان خارش میگیرد. گال یک موجود بسیار ریز است. مایت‌های اسکابیز لایه بیرونی پوست را سوراخ میکند و در آنجا تخم گذاری و زندگی میکند. گال همیشه از طریق تماس پوست به پوست منتقل میشود و در بزرگسالان علاوه بر تماس جنسی در محیط های شلوغ نیز احتمال انتقال وجود دارد.
واکنش آلرژیک
اگر به تازگی موهایتان را رنگ کرده اید و دچار خشکی شده است این خشکی نشانه از واکنش آلژیک است. محصولاتی جدیدا در بازار ارائه شده است که میتواند رنگ های دائمی را از روی موهایتان پاک کند.
پوستتان ممکن است با هر چیزی که تماس داشته باشد واکنش نشان دهد از شامپو گرفته تا انواع رنگ مو. سعی کنید بطور همزمان از چند محصول استفاده نکنید و آن ها را سرخود باهم ترکیب نکنید.
آفتاب سوختگی
این امکان وجود دارد که دلیل خارش سرتان آفتاب سوختگی باشد. اگر در طول روز مدت زیادی را زیر آفتاب قرار دارید احتمال آفتاب سوختگی زیاد است پس استفاده از کلاه برای شما واجب است. برای درمان خارش آن یک دوش آب سرد بگیرید و پماد هیدروکورتیزون استفاده کنید.
پسوریازیس یا اگزما
خارش پوست سر می تواند به دلیل عارضه‌ی التهابی پوست مثل اگزما و پسوریازیس هم باشد. این بیماری ها وقتی تظاهر پیدا می کنند که سیستم ایمنی شما به پوست حمله ور شده و موجب قرمزی و التهاب و خارش و پوسته شدن پوست می شود.
پسوریازیس به ظاهر شبیه شوره سر است، اما پینه‌هایی ضخیم تر و قرمز رنگ تشکیل می دهد، ولی درمان پسوریازیس شبیه درمان شوره سر است. برای درمان پسوریازیس و اگزما، استروئید‌های موضعی، کلسی پوتریول (مشتق مصنوعی ویتامین D)، سالیسیلیک اسید، لیزر اکسایمر و فتوتراپی تجویز میشود.
خشکی پوست سر
در فصل های سرد هوای داخل خانه گرم میشود و همین گرما باعث جلوگیری از تولید چربی پوست میشود به همین دلیل برای درمان آن باید هفته ای یکبار از مرطوب کننده و نرم کننده ی مو استفاده کنید.
رزاسه
رزاسه به صورت برآمدگی قرمز رنگ و جوش‌هایی روی صورت بوجود می آید. رزاسه احتمال دارد به دلیل گرما، بعد از خوردن غذای تند و داغ، مصرف غذا‌های کافئین‌دار و یا در نتیجه ی استرس هیجانی به وجود بیاید.
رزاسه معمولا روی گونه‌ها، چانه و بینی دیده می شود، اما ممکن است روی پوست سر نیز ایجاد شده و سبب خارش یا احساس سوزش شود. اگر فکر می کنید احتمال دارد دچار رزاسه شده باشید، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تحت درمان مناسب قرار بگیرید.
عرق و آلودگی
زمانی که موهایتان را کم میشورید این امر باعث میشود آلودگی و چربی های طبیعی در ریشه موها انباشه شدهو باعث خارش میشود. موها را باید یک روز درمیان شست و اگر برای موهایتان زیاد است و باعث خشکی سرتان میشود سینک را پر از آب کنید و موهایتان را درون آن گذاشته و ریشه آن ها بشویید تا چربی های اضافی به خوبی پاک شوند.
یکی دیگر از علت های خارش سر حمام نکردن بعد از تمرین ورزشی است یعنی اگر بعد تمرین که عرق کرده اید سرتان را نشورید باعث میشود آن عرق ها در همانجا خشک شده و خارش ایجاد کنند.
فولیکولیتیس
اگر خارش سرتان با یک جوش قرمز که داخل آن یک تار مو هست ایجاد شده اند پس ممکن است که دچار فولیکولیتیس شده باشید. این جوش ها ممکن است چرک دار باشند و وقتی این جوش ها میترکند ترشحاتی همراه با خون از آن بیرون می آید.
اگر تقریبا ۷۲ ساعت قبل در وان آب داغ بوده باشید امکان دارد دچار عارضه ای بنام فولیکولیتیس وان داغ شده باشید که می تواند همراه با تب خفیف و شکم درد باشد. بیشتر وقتها، این نشانه ها خود به خود در عرض یک هفته برطرف می شوند. می توانید برای رفع جوش هایتان از یک پاک کننده آنتی باکتریال استفاده کنید، اما اگر رفع نشدند شاید احتیاج به مصرف یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی داشته باشید.
قارچ
عفونت قارچی هم میتواند باعث ایجاد خارش در سر باشد این مورد بیشتر در کودکان دیده میشود. علت این نوع عفونت ماندن رطوبت در طولانی مدت در قسمت سر است. اگر شما هم دچار این عفونت شده باشید خیلی زود متوجه خواهید شد برای اینکه به هیچ دارویی جز دارو‌های خوراکی ضد قارچ جواب نمی دهد و این دارو را نیز فقط پزشک میتواند تجویز کند.
کرم نواری
کرم نواری یکی دیگر از عفونت های قارچی است که در کودکان دیده میشود. شاید برایتان ترسناک باشد ولی جای نگرانی نیست و این نوع عفونت واقعا کرم نیست و ممکن است هرجای بدن بوجود بیاید. این عفونت به شکل بثورات قرمز رنگ و پوسته مانند و گاهی خارش دار خود را نشان میدهد. در بیشتر موارد داروی ضد قارچ برای نفوذ به بدنه موها لازم است. کرم نواری می تواند منجر به ریزش موی موقتی در بچه ها شود.
خیلی سفت بستن دُم اسبی
سفت بستن موها به شکل دم اسبی نیز مثل کرم نواری میتواند باعث ریزش مو و خارش پوست سر شود. کل روز موها را محکم پشت سر بستن، یا درست کردن موها به مدلهای بسیار پیچیده و سفت، میتواند به فولیکول ها مو فشار وارد کرده و با گذشت زمان به پوست سر آسیب بزند و باعث نازک شدن مو و ریزش آن شود.
دم اسبی بستن موها، موها و عصب‌ها و عضلات اطراف را در جهتی غیرطبیعی می کشد و پوست سر را درد آور و گاهی خارش دار می کند. بهتر است موهایتان را به مدلهای آزادتر و برای مدت زمان های کوتاهتر ببندید و در طول هفته، شیوه بستن موهایتان را عوض کنید.
طاسی منطقه ای
یکی دیگر از دلایل خارش پوست سر و ریزش مو، طاسی منطقه ای است. آلوپسیا و آره‌تا یا طاسی منطقه ای یک بیماریست که در آن سیستم ایمنی به موها حمله ور می شود. روی سر بیمار امکان دارد نقطه های کوچک طاسی بوجود بیاید یا در موارد شدیدتر، ریزش مو کامل باشد.
یکی از اولین علامت های طاسی منطقه‌ای، خارش پوست سر است؛ پس اگر خارش پوست سرتان با ریزش مو همراه است و می دانید علت آن، کرم نواری یا چیز دیگری نیست، پس برای بررسی‌های دقیق‌تر به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
لیکن پلان
یکی از دلیل های کمتر شایع خارش و ریزش مو، لیکن پلان است که یک بیماری التهابی مزمن است و منجر به ریزش موی دائمی می شود. این بیماری نادر بوده و معمولا در افراد بالای سی سال دیده می شود. هدف از درمان این لیکن پلان، کُند کردن فرایند التهابی است که شامل کُند کردن روند ریزش مو نیز می شود.
توهم خارش سر
در موارد کمیاب، خارش پوست سر هیچ دلیل قابل توجه فیزیکی ندارد، یعنی هیچ دلیل پزشکی عینی نمیتوان برای آن پیدا کرد. به این عارضه، توهم خارش سر می گویند که توسط یک عامل استرس برانگیز روانی یا فیزیکی شدید شده و احتمال دارد یک مشکل روحی و روانی یا سندرم درد مزمن، منشا آن باشد. توهم خارش سر معمولا در افراد سالمند دیده می شود و درمان آن، دارو‌های ضد افسردگی با دوز پایین است.
بیماری ستون فقرات گردن
این مورد بسیار نادر است ولی در برخی موراد ممکن است علت خارش سر، بیماری در ستون فقرات باشد که با تصویر برداری مشخص میشودو روشی که در این وجود دارد یک تنش مزمن و آسیب عصبی مرتبط است. درمان این عارضه شامل گاباپنتین (دارویی که برای درد عصب به کار میرود و می تواند در دمان نشانه های یائسگی نیز خوب باشد)، تزریق بوتاکس و تزریق اپیدورال می شود.
سارکوئیدوز
یکی دیگر از دلایل غیر معمول خارش سر سارکوئیدوز استک سارکوئیدوز، به رشد کردن مجمومه ای از سلول های التهابی در قسمت های مختلف بدن است. برخی پزشکان بر این باورند که سارکوئیدوز نتیجه ی واکنش بدن به یک ماده ناشناخته است که معمولا از طریق هوا و با تنفس وارد بدن میشود.
اگر خارش پوست دارید فکر نکنید که سارکوئیدوز دارید اما اگر خارش سرتان با علائمی که در زیر اشاره میکنیم بود حتما به پزشک مراجعه کنید: احساس خستگی، تب، تورم گره‌های لنفاوی، کاهش وزن، سرفه‌های خشک و ادامه دار، تنگی نفس، خس خس سینه، درد در قفسه سینه، کهیر‌های قرمز یا متمایل به قرمز که معمولا روی ساق یا قوزک پا‌ها دیده شده و با لمس کردن آنها متوجه گرم بودن شان میشوید. زخم های بد شکل یا ضایعاتی روی بینی، گونه‌ها و گوش‌ها، تیره‌تر یا روشن‌تر شدن پوست در بعضی از قسمت‌ها، حساسیت به نور، تاری دید.
لوپوس
لوپوس نیز خود را به صورت خارش و خشکی در ناحیه سر نشان می دهد ولی علائم دیگری نیز دارند مثل ورم مفاصل، حساسیت به نور، زخم‌های دهانی و روپوستی و درد مفاصل است. نمونه برداری از پوست می تواند به تشخیص لوپوس کمک کند.
لنفوم (سرطان لنفاوی)
در مواد بسیار کمی ممکن است علت خارش سر لنفوم باشد به خصوص نوعی از لفنوم بنام لنفوم پوستی سلول T، خارش این نوع عفونت معمولا زیاد و شدید است و با بثورات پوستی و بزرگ شدن گره‌های لنفاوی همراه است. این بیماری بیشتر در مردان اتفاق میفتد و معمولا بعد از 50 سالگی آن را مشاهده میکنند. نمونه برداری از پوست و آزمایش خون می تواند به تشخیص این نوع لنفوم کمک کند.
سرطان پوست
این نوع از علت های خارش سرنیز بسیار کم است، ملانوما هم میتواند باعث خارش سر شود ولی سایر سرطان ها نیز باعث خارش میشوند. چنانچه پوست سرتان میخارد بد نیست آن را از جهت هر گونه زخم و برآمدگی و خال بررسی کنید. هر مشکلی که بیشتر از دوهفته طول بکشد و باعث ناراحتیتان شود باید به پزشک مراجعه شود.
